Minister Stientje van Veldhoven voor Milieu en Wonen stuurt aan op inwerkingtreding van de Omgevingswet op de geplande datum van 1 januari 2021. Dat meldt zij in een voortgangsbrief over de Omgevingswet die namens het kabinet aan de Eerste en Tweede Kamer is gestuurd.

De Omgevingswet bundelt en vereenvoudigt 26 wetten die gaan over de fysieke leefomgeving. Dat maakt het omgevingsrecht inzichtelijk, voorspelbaar en gemakkelijker in het gebruik. Van Veldhoven geeft onder meer aan dat overheden de Omgevingswet nodig hebben om complexe en urgente maatschappelijke opgaven, zoals de energietransitie, beter het hoofd te kunnen bieden. Daarnaast is een eenvoudiger en gebruiksvriendelijker stelsel voor het omgevingsrecht ook in het belang van burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties.

Met nog iets meer dan een jaar tot de inwerkingtreding is er nog genoeg te doen. Het kabinet, het Rijk en de bestuurlijke koepels – VNG, IPO en de Unie van Waterschappen – hebben er vertrouwen in dat komend jaar alle noodzakelijke stappen kunnen worden gezet om de Omgevingswet op 1 januari 2021 in te laten gaan.

Stap voor stap naar 1 januari 2021

De inschatting van de bestuurlijke partners en de minister is dat het wenselijk en mogelijk is de Omgevingswet per 1 januari 2021 in werking te laten treden. Ook vanuit de praktijk – bijvoorbeeld door wethouders, gedeputeerden en waterschapsbestuurders op de Bestuurdersbijeenkomst Omgevingswet – wordt gevraagd om de Omgevingswet op de geplande datum in te laten gaan.

De afgelopen tijd hebben alle betrokken partijen hier hard aan gewerkt. En ook komend jaar worden er essentiële stappen voor gezet. Zo wordt de totstandkoming van de wetgeving afgerond en kunnen overheden in 2020 aansluiten op het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).

Hiermee staan de seinen op groen voor overheden om vanaf 2021 te kunnen werken volgens de nieuwe werkwijze die bij de Omgevingswet hoort. Dus met een samenhangende blik op de fysieke leefomgeving, één digitaal loket waar alle informatie hierover samenkomt, ruimte voor maatwerk en betere en snellere besluitvorming.

Wetgeving: op koers

De totstandkoming van de wetgeving ligt op koers. Het is de bedoeling dat alle regels rond de zomer van 2020 zijn gepubliceerd. Op de website Omgevingswetportaal.nl worden telkens de meest recente versies van de Omgevingswet, de vier Algemene Maatregelen van Bestuur en de Omgevingsregeling beschikbaar gesteld. Dat geeft nu al een goed beeld van hoe het nieuwe stelsel voor het omgevingsrecht er uiteindelijk uit komt te zien.

DSO: aansluiten, vullen, oefenen

Het DSO is een samenhangend geheel van alle digitale informatie over de fysieke leefomgeving. Centrale en decentrale informatie worden hier met elkaar verbonden. Daarvoor is onder andere een werkende landelijke voorziening nodig, het DSO-LV.

Eind dit jaar kunnen overheden hun systemen aansluiten op het DSO. Ook kunnen ze het dan vullen met relevante informatie en er volop mee gaan oefenen. Een implementatieteam zal hen hierbij helpen. Dit alles leidt ertoe dat er op 1 januari 2021 een gebruiksvriendelijker, sneller en efficiënter digitaal Omgevingsloket voorhanden is. Daarna wordt het DSO stapsgewijs verder ontwikkeld.

Implementatie: het hoeft niet af om er klaar voor te zijn

De Omgevingswet vraagt om een nieuwe manier van werken. Deze transitie wordt niet van de ene dag op de andere gerealiseerd. Een belangrijke notie daarbij is dan ook: het hoeft nog niet helemaal af om er klaar voor te zijn. Natuurlijk moeten primaire processen geregeld zijn vóór 1 januari 2021. Maar niet alles hoeft gereed te zijn om met de Omgevingswet te kunnen werken. Na de inwerkingtreding volgen namelijk nog enkele jaren waarin overheden stapsgewijs gaan ontdekken hoe ze de instrumenten van de wet zo goed mogelijk kunnen benutten.

Vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet moeten overheden in ieder geval aan vijf minimale eisen voldoen. Uit de Halfjaarrapportage Monitor Invoering Omgevingswet van september 2019 blijkt dat daar hard aan wordt gewerkt, al zijn er ook achterblijvers. Het kabinet en de bestuurlijke koepels hebben er vertrouwen in dat alle partijen er komend jaar voor zorgen dat ze aan de minimale eisen voldoen om de wet op 1 januari 2021 in werking te kunnen laten treden.

Vooruitblik: 2020 wordt een oefenjaar

Het jaar 2020 wordt vooral een ‘oefenjaar’ waarin alle organisaties ervoor zorgen dat ze klaar zijn voor de invoering van de Omgevingswet. Daarvoor staat een heel arsenaal aan hulpmiddelen tot hun beschikking: van staalkaart tot vragenboom en van demo tot kennissessie. En ook de RIO’s, de Regionale Implementatiecoaches Omgevingswet, staan paraat om te helpen.

Definitieve afweging

Rond de zomer wordt definitief bepaald of de Omgevingswet per 1 januari 2021 in werking treedt. Het draagvlak bij de bestuurlijke partners en de Eerste en Tweede Kamer is hiervoor mede bepalend.

(bron Omgevingswetportaal)