Denk je na twintig jaren van kritiek, discussie en ‘hysterisch’ gelobby alles gehad te hebben, begint de polonaise van gepuf en gesteun op en over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen weer van vooraf aan. Dit ‘feest’ van privatisering en betere bouwkwaliteit kan echter nog lang niet beginnen.
Bergafwaarts. Sinds de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) vorig jaar mei werd aangenomen, gaat het bergafwaarts met de voortgang van deze wet die de bouwkwaliteit omhoog zegt te schroeven. Corona kreeg dit voorjaar de schuld van alles, maar een beetje kenner van deze wet weet dat het uitstel helemaal niets met een of andere pandemie te maken heeft.
Geen bouwer wil proefdraaien
Geen bouwer wil proefdraaien
En gemeenten ook nauwelijks
Geen bouwbedrijf of gemeente is te porren voor een proefproject en die zijn echter wel nodig om ervaring op te doen. Zonder proefproject komen we er namelijk nooit achter of de Wkb gaat doen waarvoor die is bedacht, namelijk een slimmere manier van toezicht houden op bouwers, een beter beschermde consument en minder bouwfouten.
Bestuursakkoord als onneembare hobbel
Het staat allemaal vastgelegd in het Bestuursakkoord dat minister Ollongren sloot met de koepelvereniging van gemeenten, de VNG, om deze wet vorig jaar mei in veilige haven te brengen. Of liever gezegd: door de Eerste Kamer. Bijna twee jaar daarvoor was dát haar demissionaire voorganger Ronald Plasterk niet gelukt. De senaat liet zich toen waarschuwen door advocaten, hoogleraren bouwrecht en de Onderzoeksraad voor de Veiligheid die stuk voor stuk aangaven, dat de Wkb de bouwwereld echt niet veiliger zal maken.
Met het Bestuursakkoord leek de minister ijverig en voortvarend door te kunnen pakken, maar ruim een jaar later blijkt juist het tegenovergestelde. Vorige maand klom de VNG in de pen toen Ollongren had verteld hoe het toekomstige plaatje van bouwtoezicht, kwaliteitsborgers, vergunningen, een toelatingsorganisatie en risicoanalyses eruit komt te zien.
Gehakt van de voorstellen
Gemeenten waren furieus en voelden zich nog net niet belazerd. Kort gezegd maakten ze gehakt van de voorstellen. Van de afspraken die zijn vastgelegd in het Bestuursakkoord is, in hun ogen, maar weinig over. Grote zorgen zijn er over de inkomsten, de taken én de uiteindelijke bouwkwaliteit. Die gaat volgens wethouders niet omhoog met deze Wkb, maar juist omlaag.
Nu blijkt dat de Eerste Kamer die ongerustheid deelt. In een brief van tien pagina’s vol zorgen en vragen, eisen de VVD, het CDA, de PvdA en de PVV binnen vier weken opheldering van minister Ollongren. Vooral de kritische inbreng van de VVD is opvallend omdat de liberalen zich juist altijd uitgesproken voorstanders toonden van dit stukje nieuwe wetgeving.
‘Woonconsument en bouwers worden hier de dupe van’
De VVD snapt niet dat de minister afspraken niet nakwam en vreest met gemeenten voor grote financiële risico’s. Het CDA, eigenlijk nooit fan geweest van de Wkb, maakt zich ongerust over bureaucratische taferelen, dubbelwerk en een gebrek aan private kwaliteitsborgers. De
Hoe de Wet drie jaar geleden strandde in de Eerste Kamer
Hoe de Wet drie jaar geleden strandde in de Eerste Kamer
Lees hier over Nacht van Greetje
christendemocraten zijn bang dat woonconsumenten daar de prijs van gaan betalen en zeggen zich te ontfermen over het lot van bouwbedrijven.
Kort gezegd stelt het CDA dat de wet het vraagstuk niet oplost, maar juist ingewikkelder maakt door de komst van extra rollen in de keten, zoals de toelatingsorganisatie en de kwaliteitsborgers. De PvdA komt vooral op voor gemeenten en vreest dat de wet het werk van gemeenten, die een toezichtstaak blijven houden als bevoegd gezag, onmogelijk maakt.
Het zit de Wkb niet mee
Minister Ollongren zal binnen vier weken reageren. Of ze het besluit gaat aanpassen zal dan blijken. Eigenlijk zou de wet die al vaker vertraging opliep begin 2021 ingaan. Begin 2022 is al genoemd als nieuwe invoerdatum, maar of dat haalbaar is, valt te bezien. Het CDA wil in elk geval dat de minister alle partijen dan opnieuw bij dat besluit betrekt.
Ook wetgevingsdeskundigen wagen tot de dag van vandaag te betwijfelen of de Wkb de bouwkwaliteit verbetert. Een van hen is Evelien Bruggeman, directeur van het Instituut voor Bouwrecht. In een interview met Cobouw zei zij begin dit jaar dat de wet de boel niet eenvoudiger zal maken, maar ingewikkelder. Klaas Mollema, tot voor kort voorzitter van de Raad van Arbitrage, voorspelde in Cobouw dat de wet een bron van bouwconflicten zal worden. Bouwadvocaat Hans Tuit vindt dat de kwaliteit van nieuwe bouwregels en -wetten al jaren achteruitgaat.
https://www.cobouw.nl/bouwbreed/nieuws/2020/06/en-alles-begint-weer-van-vooraf-aan-eerste-kamer-kraakt-wetsbesluit-privatisering-bouwtoezicht-101285742
