Sinds 1 januari 2022 helpt Omgevingshuis de gemeente Eemsdelta. Vanuit een flexibele schil van 4 Fte en een ventiel van 4 personen, helpen we de gemeente om alle aanvragen/meldingen te behandelen. Een erg leuke en uitdagende opdracht omdat de gemeente nog maar net is gefuseerd en mede verdienstelijk om gedupeerden te helpen vanuit de versterkingsopgave in het aardbevingsgebied. We proberen de gemeente ondanks de krapte op de arbeidsmarkt gewoon zo goed mogelijk te ondersteunen door maximaal flexibel te zijn!

Mvg, groet het bedrijfsbureau van Omgevingshuis

De Omgevingswet vraagt om jong en fris bloed. Omgevingshuis helpt daarom jonge professionals nu al te denken vanuit de Omgevingswet. Gezien de verhoging van het aantal bouwplannen bij gemeenten van 40% of meer, helpen we momenteel onze opdrachtgevers onder andere door ervaren en onervaren samen op de opdrachten te zetten. Maar ook door de vragen die binnen komen bij de verschillende KCC’s op afstand over te nemen (namens de gemeente) en te beantwoorden op het niveau van de Kwaliteitscriteria. Denken in oplossingen vanuit de inhoud, dat is onze kracht! Een gedachtengoed dat je alleen kunt realiseren als je intern door de gehele organisatie heen, weet waar je over praat. Een coöperatie van honderden leden die gezamenlijk 1 netwerk vormen binnen het omgevingsrecht en bemiddelt met behulp van eerlijke en transparante tarieven.

Foto: Trainer Erik Mossel in actie met jonge professionals van SAC.

Omgevingshuis wil graag haar proces gaan digitaliseren door vooral gebruik te maken van data. Data van de opdrachtnemers, alsmede ook de gegevens van opdrachtgevers van Omgevingshuis. Zodat vraag- en aanbod sneller bij elkaar kunnen komen. Hiertoe wil zij haar proces innoveren door binnen “Mijn Omgevingshuis” een vertaalslag te maken naar een volledig digitale werkwijze. Zodat het proces vanaf aanvraag/verzoek tot en met de facturatie volledig digitaal verloopt. En waarbij de verzamelde gegevens ook kunnen worden ingezet voor klantenbeoordeling en onder andere data analyse ed. Omgevingshuis heeft de ambitie om binnen 3 jaar te groeien naar 3000 zzp-ers. Een ambitie die alleen kan worden gehaald indien gebruik wordt gemaakt van optimale dataficatie.

Om als lid van Omgevingshuis blijvend te kunnen werken vanuit de coöperatie, is het tevens noodzakelijk dat kan worden voldaan aan de wet- en regelgeving rondom de wet DBA om zzp-ers fulltime in te kunnen zetten. Gezien de huidige ontwikkelingen rondom het inhuren van zzp-ers onzeker zijn, wil Omgevingshuis toe naar een definitief business model om fiscusproof haar proces te borgen. Zodat de werknemer en werkgever maximaal worden ontzorgd en een hogere productiviteit ontstaat. Omgevingshuis wil hierbij toe naar een volledig digitaal proces waarbij opdrachtgever en opdrachtnemer rechtstreeks zaken doen, zonder verdere vorm van detachering, waarbij Omgevingshuis puur en alleen fungeert als platform voor de bemiddeling tussen opdrachtnemer en opdrachtgever. Een verandering in de markt, die tot op heden niet bekend en mogelijk is en welke direct leidt tot een aanzienlijke tijd- en kostenbesparing en een hoger verantwoordelijkheidsgevoel van de leden.

Omgevingshuis wil toe naar een platform waarbij leden en opdrachtgevers zich 100% identificeren en waarbij met behulp van een app en de beschikbare big data automatisch de betreffende specialisten en generalisten worden geselecteerd en offertes kunnen worden verstuurd en opdrachtgevers sneller kunnen worden geholpen. Zonder enig concurrentiebeding of weerstand, zodat voor de samenleving en economie met behulp van digitalisering, een zo gunstig mogelijke positie wordt verkregen in het economisch speelveld en de maatschappelijk opgaven voor onder ander het gezamenlijk invoeren van de Omgevingswet samen met publieke- en private partijen. Omgevingshuis wil zich bewijzen als coöperatieve vereniging van de nieuwste generatie. Niet alleen omdat zij van mening is dat de samenwerking met zelfstandig ondernemers eerlijker en slimmer kan, maar ook omdat de markt vraagt om een andere manier van denken en te werken vanuit cloud computing en onder andere swarm-technology. Het borgen van een nieuw proces is vanuit dit oogpunt  een belangrijk onderdeel voor de toekomst. Het faciliteren van een eigen digitaal platform kan alleen een succes worden, als er gebruik wordt gemaakt van key enabling technologies, waarbij vraag- en aanbod maximaal op elkaar kunnen worden afgestemd en leden vanuit een digitaal platform, welke volledig voldoet aan de wet AVG, opdrachten kunnen aannemen van particulier, bedrijf en overheid met betrekking tot het omgevingsrecht. Alsmede een platform waarbij alle gegevens voldoende veilig worden gebruikt en beheerd.

Om bovenstaande mogelijk te maken is een verzoek ingediend op grond van de subsidieregeling toekomstgericht investeren Fryslân.

De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen is onlangs opnieuw uitgesteld en dat is jammer. Want volgens Wico Ankersmit, nauw betrokken bij de invoering, gaat de kwaliteitsborger op termijn zorgen voor een verhoging van de geleverde kwaliteit en een verlaging van de kosten. De praktische invulling is echter nog geen gelopen koers. “Wat gebeurt er bijvoorbeeld als de kwaliteitsborger met een conflict van het project wegloopt?” Deze week werd er opnieuw roet in het eten gegooid.

De invoering van de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (WKB), voorzien voor 1 januari 2021, is op 17 april uitgesteld omdat de invoering van de verwante Omgevingswet ook is uitgesteld. De totstandkoming van de WKB heeft al bijna vijftien ministers beziggehouden en daar zou na Kajsa Ollongren nog wel eens een opvolger aan te pas kunnen komen.

Dat er uitstel zou komen, was al eerder te voorzien, want de noodzakelijke proefprojecten zijn maar mondjesmaat in den lande terug te vinden. De representatieve hoeveelheid van 10 procent wordt bij lange na niet gehaald. Deze manier van invoering, met eerst een reeks van proefprojecten, is afgesproken in een Bestuursakkoord. Verder moet de wet ook nog gedetailleerd worden uitgewerkt in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Het ontwerpbesluit daarvan kan echter volgens Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) niet door de beugel en zonder deze zaken is invoering niet mogelijk.

Tweehonderd
Dreigt er een bouwstop in het kwadraat? Wico Ankersmit, de directeur van Vereniging Bouw- en Woningtoezicht, beaamt dat het absoluut nog niet verantwoord is om op 1 januari te starten. Hij geeft daarvoor meerdere redenen. “We willen de wet verantwoord kunnen invoeren, maar als vakvereniging zijn we er erg kritisch op. Zo zijn er nog lang niet voldoende kwaliteitsborgers. Misschien een stuk of tweehonderd. Dat zijn vooral mensen die als bouwplantoetsers werden ingehuurd door gemeenten. Het is wel zo dat de mensen die bij een gemeente die rol van bouwplantoetser goed vervullen, morgen al kwaliteitsborger kunnen worden”, stelt Ankersmit.

Het is volgens Ankersmit een kwestie van kip en ei. Pas als er in de proefprojecten genoeg volume wordt gerealiseerd, komen er voldoende kwaliteitsborgers. Nu de proefprojecten zelf nog. Ankersmit: “In het Bestuursakkoord hebben we gepleit voor het getal van 10 procent aan proefprojecten. Een aantal van bijvoorbeeld tien of twintig is te weinig. Als je dit instrument niet in heel Nederland hebt geoefend, ontstaat er ook geen markt van mensen die dat vak kunnen uitoefenen.”

“Je krijgt straks te maken met 350 gemeenten die, als de wet in werking treedt, het luikje dichtdoen. Zij zijn dan niet meer van de kwaliteitsborging. Zonder voldoende kwaliteitsborgers krijg je dan ineens een bouwstop in het kwadraat. Die wordt nog veel groter dan de bouwstop door PFAS of stikstof.”

Vijf scopes
“Ook in Groningen, Vaals of Vlieland moet je straks een kwaliteitsborger kunnen vinden die jouw projectje kan doen. De kwaliteitsborgers hebben zelf uitgerekend dat daarvoor ongeveer 850 mensen nodig zijn. Die moeten echt kwalitatief kennis hebben van het bouwbesluit en het hele proces kennen. Zo moeten zij vijf scopes kunnen bedienen: algemene bouwkunde, brand- en constructieve veiligheid, bouwfysica en proces en coördinatie. Als je dat in huis hebt, ben je al een hele entiteit met een bedrijf en mensen in dienst. Dat komt nu echter niet van de grond als er geen werk voor hen is.”

De invoering zal verder gepaard gaan met een Algemene Maatregel van Bestuur, met daarin tal van regels van praktische en juridische aard. De lastige praktijkvoorbeelden liggen voor het oprapen. Ankersmit had deze graag in een hele reeks van roadshows verder uitgediept, maar door de coronacrisis ligt dat plan nu stil. En zo zijn er nog heel veel vragen onbeantwoord, aldus Ankersmit.

Onuitvoerbaar
“Zo is er dinsdag een brief verstuurd naar de commissieleden in de Eerste en Tweede Kamer om de minister te manen het recente ontwerpbesluit van de AMvB te wijzigen. Daarin is de rol voor het bevoegd gezag onuitvoerbaar en vallen door het omzetten van de vergunningplicht naar een melding nog meer leges weg dan was voorzien.” De kwestie komt vanavond, 14 mei, aan de orde in de Tweede Kamer.

“Wij hebben verder de roadshows bedacht om via rollenspellen met een aantal interventies ervaring op te doen. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als de kwaliteitsborger met een conflict van het project wegloopt? Dan moet je als gemeente de bouw stilleggen, maar hoe gaat dat dan in de praktijk lopen? Die aannemer wil natuurlijk doorgaan, maar als gemeente kun je moeilijk zeggen: we stoppen ermee.”

Oplossingen bedenken
“Of stel dat de aannemer alleen een casco-oplevering doet. Het gebouw is dan nog niet af en voldoet ook nog niet aan het Bouwbesluit. De kwaliteitsborger kan echter pas aan het eind, als het gebouw aan alle aspecten voldoet, zijn verklaring afgeven. Aan de aannemer en gemeente kan hij dus nog niet vertellen dat het gebouw volgens de regels is gebouwd. Hoe gaat dat dan bij de overdracht?”

“Denk ook aan een deeloplevering bij grotere bouwprojecten. Als in een rij van honderd woningen het eerste al in gebruik kan worden genomen, maar men nog met de bouw van nummer vijftig moet beginnen. Al die vragen kun je pas beantwoorden als je die in de praktijk tegenkomt. Dat lukt niet meer met de proefprojecten en daarom willen we in de roadshows die casussen op tafel leggen en er oplossingen bij bedenken”, aldus Ankersmit.

Een kwaliteitsborger die de geldende voorschriften toetst zal verschillende ‘instrumenten’ ter beschikking hebben. Die beschrijven precies hoe de kwaliteitsborging moet worden uitgevoerd. De verschillende instrumenten moeten ook nog allemaal worden getoetst door een nog niet bestaande Toelatingsorganisatie (start mogelijk deze zomer). Daarnaast zal er ook nog een heel ICT-traject moeten worden opgetuigd. Allemaal drempels die het uitstel onoverkomelijk maakten.

Juridische status
In de aanstaande regelgeving zal ook heel precies moeten worden uitgewerkt wat de onderlinge juridische relatie wordt tussen de kwaliteitsborger en zijn opdrachtgever. Ankersmit: “Het vreemde is dat de kwaliteitsborger puur een hulpje is van de opdrachtgever. Hij heeft geen enkele juridische status om in te grijpen of op te treden. Het enige dat de kwaliteitsborger kan doen is geen verklaring afgeven. De gemeente moet dan bepalen of het gebouw in gebruik mag worden genomen.”

“Iedere afwijking van de regels zal uiteindelijk door het bevoegd gezag, dus de gemeente, moeten worden gehandhaafd of gecorrigeerd. Daarom staat er in het Bestuursakkoord heel duidelijk dat de handhavende taak van de gemeente niet zal veranderen. Je zit er echter ook niet op te wachten dat de gemeente pas aan het einde van een bouwproject, als het is misgegaan, erbij wordt geroepen. Dat wil je al eerder voorkomen. De kwaliteitsborger heeft dus geen tanden om te bijten. Zeker nu dat in het ontwerpbesluit van de AMvB nog niet goed is geregeld”, besluit Ankersmit.

Eind mei verschijnt ons digitale magazine #6 met als thema Wet- en regelgeving en daarin gaat Wico Ankersmit voor Duurzaam Gebouwd in op het waarom en de voordelen van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen.

Bron: https://www.duurzaamgebouwd.nl/artikel/20200514-gaat-uitgestelde-wet-kwaliteitsborging-zorgen-voor-verhoging-kwaliteit